تحولات لبنان و فلسطین

در تقویم هر سال ۲۸ اردیبهشت را روز جهانی موزه نامیده‌اند. این بار به موزه‌ای می‌روم که حال و هوای آن متفاوت است.

از قرآن ایلخانی تا چلچراغ‌های قاجاری

موزه و کتابخانه تخصصی وقف مشهد که راه‌اندازی آن به منظور نشان دادن هرچه بیشتر فعالیت‌های ارزشمند در ترویج سنت حسنه وقف است. موزه‌ای که شامل غرفه‌هایی با معماری به سبک اسلامی و یک سالن اجتماعات برای ارائه تاریخچه آثار موجود است.

   نخستین موزه تخصصی وقف در کشور

مسئول امور موزه و کتابخانه تخصصی وقف مشهد مقدس در گفت وگو با قدس درباره این موزه تخصصی می‌گوید: موزه و کتابخانه تخصصی وقف مشهد به همت اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی در شهریور سال گذشته افتتاح شد و ۲۵ دی همان سال نیز پروانه فعالیت رسمی این موزه صادر شد که در کشور عنوان نخست را از آن خود کرد.

محمدرضا سلطانی می‌افزاید: حدود ۳۰۰۰ نسخه کتاب در کتابخانه تخصصی و عمومی وقف موجود است که استفاده از آن برای عموم میسر است. وی درباره راه‌اندازی موزه تخصصی وقف تصریح می‌کند: اقلام در سال‌های گذشته جمع‌آوری و در مخزن انباشته و نگهداری می‌شد. بنا به ضرورت، تصمیم به راه‌اندازی موزه گرفته شد و کم‌کم اشیا تشخیص و مرمت و سپس غرفه‌ها و ویترین‌ها آماده‌ شدند.

وی تأکید می‌کند: این موزه پس از دو ماه از راه‌اندازی توسط اداره کل موزه‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، مجوز رسمی فعالیت دریافت کرد و به عنوان نخستین موزه تخصصی وقف ثبت شد.

۳۰۰ شیء موزه‌ای و تعویض مدام آن‌ها

سلطانی با اعلام این مطلب که این موزه در ساختمان اصلی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی، با حدود ۶۰۰ مترمربع زیربناست، اظهار می‌دارد: در این فضا بیش از۳۰۰ اثر تاریخی و فرهنگی وقف شده در اماکن متبرکه و مذهبی استان در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است. در ابتدا این موزه با ۱۶۰ شیء و وقفنامه و... آغاز به کار کرد که امروز این رقم به ۳۰۰ رسیده است.

وی در ادامه می‌افزاید: این در حالی است که هنوز اشیای بسیاری در مخزن وجود دارند که به دلیل کمبود جا نمی‌توان همه آن‌ها را همزمان در معرض دید علاقه‌مندان قرار داد، اما برنامه تعویض برخی اشیا را هر ۶ ماه تا یک سال برای تنوع دیداری علاقه‌مندان در دستور کار قرار داده‌ایم.

   قرآن خطی دوره ایلخانی

مسئول امور موزه و کتابخانه تخصصی وقف مشهد مقدس توضیح می‌دهد: این موزه شامل غرفه‌هایی است که نسخ خطی شامل وقفنامه‌های قدیمی چاپ شده روی کاغذ و وقفنامه‌های سنگی و قرآن‌های نفیس از دوره‌های ایلخانی در آن نگهداری می‌شود، به‌طوری که کتابت این قرآن خطی به بیش از  ۷۰۰سال پیش برمی گردد.

وی ادامه می‌دهد: همچنین نمادهای عزاداری ویژه ایام محرم و صفر شامل علم و... از دوره صفویه، قاجار و معاصر، کتیبه‌های قدیمی برخی از بقاع متبرکه مانند کتیبه سنگی عارف عباسی معروف به پیر پالان دوز و... در این موزه نگهداری می‌شود. سلطانی با اشاره به این نکته که این مجموعه عموم مردم و بازدیدکنندگان را با موضوع وقف آشنا خواهد کرد، بیان می‌دارد: این سبب ترویج فرهنگ وقف می‌شود. در حال حاضر علاوه بر عموم مردم، بازدید دانشجویان و دانش‌آموزان از موزه تخصصی وقف را داریم و همه علاقه‌مندان می‌توانند هر روز از ساعت ۹ تا ۱۳ برای بازدید به کتابخانه و موزه تخصصی وقف واقع در اداره کل اوقاف خراسان رضوی واقع در خیابان آبکوه مراجعه کنند.

   از مستندنگاری تا جای گرفتن در ویترین

کارشناس ارشد مرمت آزمایشگاه موزه اوقاف در گفت‌وگو با خبرنگار ما نیز درباره مراحل آماده‌سازی تا قرار گرفتن اشیا در موزه تخصصی وقف توضیح می‌دهد: این اشیا معمولاً از امامزاده‌ها و اماکن مذهبی جمع‌آوری و در فضای آزمایشگاه مستندنگاری می‌شوند.

فروغ فیروزی جهان تیغ درباره مستندنگاری از اشیا نیز می‌گوید: در مستندنگاری ابتدا  تصویربرداری و تعیین اندازه، جنس و... اشیا صورت می‌گیرد و سپس برای هر شیء شناسنامه‌ای تعریف می‌کنیم و مرحله بعدی پاکسازی آن به صورت فیزیکی و شیمیایی متناسب با نیاز شیء از لحاظ جنس آن انجام می‌شود.

   مرمت و نگهداری

وی می‌افزاید: سپس مرمت و وصالی شدن (متصل شدن) را ادامه می‌دهیم و کارهای حفاظتی و نگهداری نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.

پس از آن مرحله آغشته کردن یک ماده شبیه ورنی روی اشیا را داریم و مرحله آخر چیدمان آن‌ها در غرفه‌هاست که براساس موضوع انجام می‌شود.

فیروزی تعداد غرفه‌های موزه تخصصی وقف را ۹ غرفه با ۹ موضوع اعلام و تصریح می‌کند: می‌توان به غرفه‌هایی چون روشنایی، تعزیه‌خوانی، وقفنامه‌های سنگی و کاغذی و غرفه پخت و پز و نذورات، قندیل‌های فلزی و زیورآلات و نسخ خطی و... اشاره کرد.

   چلچراغ‌های مذهبی دوران قاجار

وی با اشاره به چلچراغ بخش میانی موزه می‌افزاید: برای مثال چلچراغ میانی موزه، مربوط به دوران قاجار است که منحصر به‌فرد است. ۱۸ شمع روی آن می‌تواند درجا شمعی‌ها قرار بگیرد که فقط یک نمونه دیگر آن با ۱۶ شعله در موزه آستان قدس وجود دارد.

   حس نوستالژی موزه

وی در پایان خاطرنشان می‌کند: موزه تخصصی وقف حس نوستالژی خانه‌های پدربزرگ و مادربزرگ‌ها را یادآور می‌شود و معمولاً برای هر بازدیدکننده داخلی یا خارجی جذابیت خاصی دارد. مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی تصریح کرد: موزه وقف در کنار اشیا با ارزشی که دارد، با فناوری روز و اطلاعات مفیدی عجین شده است. یادآور می‌شود، موزه وقف در خیابان آبکوه مشهد قرار دارد و علاقه‌مندان با هماهنگی اداره کل اوقاف می‌توانند از این موزه ارزشمند و کتابخانه تخصصی وقف بازدید کنند.

منبع: روزنامه قدس

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.